یاران خراسانی

ما تا آخرین نفس ایستاده ایم

یاران خراسانی

ما تا آخرین نفس ایستاده ایم


اگر بند بند استخوان‌های مان را جدا سازنند، اگر سرمان را بالای دار ببرند، اگر زنده زنده در شعله‌های آتش‌مان بسوزانند، اگر زن و فرزندان و هستی‌مان را در جلوی دیدگان‌مان به اسارت و غارت برند، هرگز امان‌نامه‌ کفر و شرک را امضا نمی‌کنیم. ما مظلومین همیشه تاریخ، محرومان و پا برهنگانیم. ما غیر از خدا کسی را نداریم و اگر هزار بار قطعه قطعه شویم دست از مبارزه با ظالم بر نمی‌داریم.
چهارشنبه, ۱۸ آذر ۱۳۹۴، ۰۴:۲۷ ب.ظ

سبک زندگی اخلاقی در راهپیمایی اربعین




همه کسانی که ایام اربعین کربلا را درک کرده اند اولین موضوعی که توجهشان را جلب می کند مهمان نوازی خالصانه مردم عراق است. مردم عراق اگرچه به مهمان نوازی شهره اند اما رفتارشان در این ایام مثال زدنی است. از نذری ها و غذاهای متنوع گرفته تا جا دادن به زوار و شست و شوی جامه هایشان و ماساژ دادن پای زائران پیاده؛ همه اینها نیز با اخلاص وصف ناپذیری صورت می گیرد که لحظه لحظه اش برای زوار خاطره انگیز است.

مراسم پرشور اربعین حسینی در کربلا، جلوه یک جامعه اخلاقی است که می تواند تصویری اجمالی از حکومت سبز مهدوی باشد. جامعه ای که مفهوم جدیدی از نظم و قانون و ایثار و همیاری و تعاون ایجاد کرده است.
اهمیت موضوع در همین تعریف جدید و اخلاقی از برخی انگاره های مشترک میان جوامع و ملل است. چند مثال مساله را بیشتر روشن می کند.

نظم در راه پیمایی اربعین عراق مفهوم متفاوتی از نظم رایج دارد . این نظم کاملاً خودجوش و بدون هرگونه قرارداد دولتی و قانون از پیش نوشته شده است. نظمی است که از درون همکاری و تعاون عاشقانه زوار سیدالشهدا علیه السلام ایجاد شده است. هر چیزی بطور خودبخودی در راستای هدف عالیه زیارت اربعین، سر جایش قرار گرفته است ناظر بر این نظم خودجوش نیز خود مردم هستند.

کمک کردن افراد به یکدیگر فراتر از ایثار و فداکاری های مرسوم است. کمک کردن به عنوان یک اصل بدیهی در راه پیایی اربعین ایجاد شده است و افراد برای کمک به دیگران از هم سبقت می گیرند. اهل کمک و ایثار حتا نگران ریا و تزویر هم نیستند چرا که اساسا راه پیمایی اربعین بر مبنای کمک و یاری و تعاون شکل گرفته است و همیاری در ساختار آن تعریف شده است.

روابط آدم ها بسیار احترام آمیز است و این احترام بسیار فراتر از ادب های مدرن در جوامع امروزی است که ادب و احترام ظاهری ، نمایشی برای تشخص های سرمایه سالارنه است. اخلاق امروز در جامعه سرمایه سالار، تنها پوششی برای متمدن نشان دادن جامعه مدرن است. اخلاقی که زیر پوست آن وحشیگری بی مانند نهفته است. اما در این مانور زیبا، ادب و احترام به دیگران جوشش درونی دارد و افراد برای عشق ورزیدن به دیگران عطش دارند.

امر به معروف و نهی از منکر و نظارت های مردمی در بالاترین سطح و بلوغ خودش قرار گرفته است. در این جامعه نهی از منکر نهادینه و خاصیت پیشگیرانه پیدا کرده است. در چنین جامعه‌ای افراد می دانند که هر خطای احتمالی با واکنش دیگر اعضای این جامعه مواجه می شود و بنابراین کمتر آسیبی در این جامعه شکل می گیرد.

سادگی و بی آلایشی و توقعات در حد نیاز و خورد و خوراک ساده، از دیگر نشانه های جامعه اربعینی عراق است. افراد برای مدتی، زندگی بدون غلبه تکنولوژی را امتحان می کنند. ساده زندگی می کنند و نیازهایشان صرفاً براساس هدف تعریف می شود و در عین حال از این سبک زندگی لذت می برند.

هجرت و عبور از وابستگی های مادی به شکل واقعی کلمه در این مسیر دیده می شود. هجرت از زن و فرزند و زندگی و دیار و تن دادن به خطراتی که در طول راه آنها را تهدید می کند. چه آنکه اربعین امسال نشان داد که تهدیدات و آدم کشی های حیوانی داعشی های تکفیری، هجرت شیعه و قیام رزمایشی او را رونق بیشتری داده است.

شمردن این موارد خودش بحث مجزا و مفصلی است . اما نکته این یادداشت تاکید بر یک اصل فراگیر بر این اصول است. همه این زیبایی ها را باید در نسبت بین زوار دید. نسبت اخلاقی که بین آدم ها است منشا اصلی این جوشش خیرات است.

جامعه ای که روابط آدم ها در آن عاطفی و محبت آمیز است، نظام حاکم بر آن رنگ اخلاقی می گیرد. در جامعه‌ای که همه همدیگر را دوست دارند و نسبت به یکدیگر محبت می ورزند همراهی و همیاری معنی دیگری پیدا می کند.

بسیاری از خیرات و برکات سفر اربعین را باید در همین نسبت انسانی دید. امروزه غرب در بهترین حالت تعریفش از سرمایه اجتماعی این است که افراد به هم کمک می کنند تا دیگران روز مبادا به یاری شان بیایند؛ و اگر یاری رسانند یاری می شوند. این نگاه در مدل اسلامی متفاوت است و اصلا کمک به دیگران را سوداگرانه نمی‌بیند. در مدل اسلامی افراد به فکر هم هستند و انتظار دارند نتیجه این همدلی و همیاری را در آخرت ببینند.

اما نگاه رشد و کمال یافته اسلامی، تلقی اخلاقی به همیاری و کمک رسانی است که در معارف دینی ما نیز بسیار بر آن تاکید شده است و آن اینکه کمک کردن یک اصل و وظیفه اخلاقی افراد است. انسان های اخلاق مدار از کمک کردن به دیگران لذت می برند. شوق کمک کردن و آرامشی که از این یاری رسانی می برند اثر این‌دنیایی کار آنهاست و نگاه کاسب‌مآبانه نه به این دنیا دارد و نه حتا به آخرت. معتقدند انسان ها باید به یکدیگر کمک برسانند و این یک وظیفه است. اما این تلقی چه وقت ایجاد می شود؟

افراد وقتی کسی را دوست دارند تلاش می کنند به هر تقدیر به او خدمت کنند. کمکشان هم بدون درخواست و خواهش است. اگر چنین نگاهی بین آدم ها ایجاد شود دیگر لازم نیست منافع مادی این یاری رسانی متذکر شود. حتا فراتر از پاداش آخرت است. آدم ها چون همدیگر را دوست دارند به فکر هم هستند. اما رمز مانایی و ماندگاری این رابطه دوطرفه چیست؟ و چه ارتباطی به ماجرای اربعین دارد؟

رمز ماندگاری در تعبیر «زائر» است. خیرات و برکات جامعه اخلاقی راه پیمایی اربعین را باید در نسبت زوار با یکدیگر دید. ارتباط عاطفی زائران اربعین، منشا اصلی همه این خیرات است؛ ارتباط عاطفی که در کمال خودش قرار دارد.

یک وقت همیاری و ایثار و فداکاری و از خودگذشتن و ادب و احترام برای کسانی است که همدیگر را دوست دارند. اما مگر چند نفر هستند که اینطور به همنوع خود محبت بورزند؟ اساساً مگر چه میزان عشق‌های زمینی واقعی وجود دارد که قدرت محرکه ساخت یک جامعه اخلاقی را داشته باشد؟ ضمن اینکه مبنای دوست داشتن چیست و چقدر ماندگاری دارند و تا کجاست؟ اما یک وقت هست که آدم ها همدیگر را به خاطر محبوب واقعی‌شان دوست دارند. این جنس محبت ماندگار است.

وقتی ما یک نفر را در حد اعلای خودش دوست داریم و به همین دلیل هر کسی این فرد را دوست دارد علاقه مندیم و هرکس با او دشمن است دشمنی می کنیم. اینجا است که ماجرا فرق می کند. راز مانایی و ماندگاری جامعه اخلاقی اربعین اینجاست؛«زائر»

در جامعه اربعین افراد همدیگر را در حد اعلا دوست دارند و به همین دلیل به هم احترام می گذارند و حریم یکدیگر را رعایت و فداکاری می کنند و برای ایثار از هم سبقت می گیرند. چرا ؟ چون اینها زائرند. اینها کسانی هستند که محبوب اصلی شان را دوست دارند. مردم عاشق سیدالشهدا هستند و به همین دلیل هرکس که سیداشهدا را دوست دارند را دوست می دارند و به او محبت می کنند. در چنین جامعه ای که افراد نسبتشان را با یکدیگر بر اساس نسبت آنها با اهل بیت تعریف می کنند می توان انتظار تشکیل یک جامعه اخلاقی در اعلاترین درجه داشت.

و اما مهمتر اینکه تنها الگوی رشد و اعتلای جوامع نیز همین الگو است. الگویی که رفتار انسان ها را با هم عاطفی می‌کند آنهم محبت حقیقی. روابط عاطفی افراد با یکدیگر که حول محبت آنها به اهل بیت ایجاد می شود، جامعه‌ساز است؛ آنهم جامعه کمال یافته اسلامی که جامعه‌ای اخلاقی است.

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۹۴/۰۹/۱۸
میم الف الف

نظرات (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی