تحریم جدید آمریکا برجام را شکست

اگرچه بر اساس وعده‌های دائم رئیس‌جمهور روحانی و سایر دولتمردان دولت یازدهم، قرار بود با انجام مذاکرات و توافقات هسته‌ای، سطح معیشت مردم ارتقا یابد و ایضاً هیچ تحریم جدیدی شامل حال ایران نشود اما این اتفاق طی دو و نیم سال گذشته به‌صورت بر عکس رخ داده است.

آنچه در واقعیت رخ داده این است که سطح معیشت مردم بدون تغییر مانده و آمریکا در کنار سایر کشورهای اروپایی نیز وقیحانه و بارها دست به تحریم ایران زده‌اند.

تحریم‌های جدید به‌ویژه پس از توافق موقت ژنو در سال ۹۲، پس از بیانیه لوزان در ابتدای سال ۹۴ و پس از عقد برجام یا همان توافق نهایی در ماه‌های اخیر بصورت محرزی رخ داده‌اند.

افکار عمومی به روشنی به یاد دارند که چگونه پس از توافق موقت ژنو، ۱۰۰ تحریم جدید علیه ایران اسلامی اعمال شد و مقامات دولت صرفاً اعلام کردند که تحریم‌های جدید خلاف روح توافق! است.

همین مقامات، تحریم‌های جدید پس از تفاهم لوزان را نیز «بدعهدی و بدقولی» خواندند اما حاضر نشدند آنها را نقض لوزان بنامند.

اخیراً نیز همگی شاهدیم که آمریکا پس از توافق برجام دست به اِعمال یک تحریم جدید علیه ایران زده است.

بر اساس تحریم جدید آمریکا که در دوران پسابرجام اِعمال شده، افرادی که از مارس سال ۲۰۱۱ به بعد به ایران،‌ عراق، سوریه یا سودان سفر کرده باشند، باید برای ورود به آمریکا روادید دریافت کنند، حتی اگر از اتباع کشورهایی باشند که با آمریکا موافقتنامه لغو روادید امضا کرده‌اند.

این اقدام که با تائید کامل دولت آمریکا انجام گرفت، دستکم بند ۲۹ برنامه جامع اقدام مشترک را که تیرماه امسال بین ایران و گروه ۱+۵ به دست آمد، نقض می‌کند. ضمن اینکه تحریم جدید، بر اساس دستور ۹ بندی مقام معظم رهبری نیز سبب نقض برجام می‌شود.

پس از اعلام تحریم جدید، جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا طی نامه‌ای به محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه دولت یازدهم، مدعی شد کاخ سفید اختیاراتی دارد که با استفاده از آن‌ها می‌تواند مانع اثرگذاری این قانون بر «منافع اقتصادی مشروع ایران» شود!

وی همچنین در نامه خود از ابزارهایی که گفته بود که برای جلوگیری از اثربخشی تحریم جدید در اختیار رئیس‌جمهور آمریکا قرار دارد اما در عین حال، هیچ اشاره‌ یا وعده‌ای را در زمینه استفاده از این ابزار بر زبان نیاورده بود.

بخش عجیب‌تر ماجرای مذکور اما توجیهاتی است که مقامات دولت یازدهم در قبال تحریم جدید و نامه کری به ظریف بیان کرده‌اند.

در واقع افکار عمومی انتظار داشتند که پس از برجام هیچ تحریم جدیدی علیه ایران رخ ندهد و یا اگر هم رخ داد، دولت یازدهم شجاعت اعلام نقض و میرایی برجام را داشته باشد.

اما این اتفاقات رخ نداده و به جای آن، عباس عراقچی، رئیس ستاد پیگیری برجام طی اظهاراتی گفته است که نامه وزیر خارجه آمریکا یک «تعهد حقوقی» به شمار می‌آید و او در این نامه اطمینان داده که دولت آمریکا قانون مربوط به لغو روادید را به گونه‌ای اجرا خواهد کرد که هیچ تاثیری بر اجرای موفق برجام نگذارد!

این ساده‌اندیشی، انتقادات فراوانی را در میان سیاسیون و خواص کشور برانگیخته است. بیش از ۱۰۰ نماینده مجلس شورای اسلامی پس از تحریم جدید به روحانی تذکر داده‌اند.

معاون فرهنگی سپاه پاسداران نیز با کنایه گفته است: اگر من به جای مسئولان و دولتمردان بودم این اندازه نسبت به دشمن ساده‌اندیشی نمی‌کردم.

آیت‌الله آملی لاریجانی، رئیس قوه قضائیه هم طی سخنانی، تحریم جدید آمریکا را خلاف مسائل طرح شده در برجام عنوان کرده و گفته است: مسئولان وزارت امور خارجه و دولت باید چاره‌ای در این خصوص بیاندیشند.
کارشناسان مبرّز مسائل بین‌المللی نیز تحریم جدید آمریکا را مصداق نقض برجام عنوان کرده‌اند.

با تمام این اوصاف اما رئیس‌جمهور و دولتمردان به گونه‌ای رفتار می‌کنند که انگار هیچ اتفاق خاصی رخ نداده است و این رئیس‌جمهور روحانی است که بعد از تحریم جدید آمریکا نیز در دیدار با سفرای جدید خارجی از امید خود به دوران پسابرجام برای افزایش سطح روابط سخن می‌گوید!

این بی‌حسّی و رخوت، نشان می‌دهد که دولت یازدهم همچنانکه چهره‌هایش در جریان توافقات هسته‌ای سال‌های ۸۲ و ۸۳ نیز حاضر به اعلام رسمی شکست توافقات و مذاکراتش نشدند، در مقطع فعلی نیز هرگز به‌صورت علی‌الرأس، شکست برجام را اعلام نخواهد کرد و آمریکا حتی اگر هزار تحریم جدید را نیز علیه ایران اعمال کند؛ دولتمردان دولت روحانی معترض جدی آن نخواهند شد.

مردم در روزهای اخیر به این فکر می‌کنند که چگونه توافقاتی با دشمنان ایران بسته شده که متن آنها دائم نقض می‌شود و بر اساس روحشان نیز وقوع هر نوع تحریم جدیدی علیه ایران امکانپذیر است. ضمن اینکه بر خلاف وعده‌های داده شده، هیچ اتفاق خاصی در سطح معیشت آنها نیز رخ نداده است.